Blancanive.

Grimm

Traducite per Loeiz

Olim, era in le medietate del hiberno e le floccos de nive cadeva como lanugine, un regina sedeva juxta un fenestra inquadrate de ebeno nigre, e sueva. E durante que illa sueva e reguardava le nive cader, illa piccava su digito con le agulia e tres guttas de sanguine cadeva in le nive. E era tanto belle vider le rubie super le nive blanc que illa se diceva: “Oh, si solo io habeva un filia assi blanc como le nive, assi rubie como le sanguine, e assi nigre como le ligno de iste quadro!” Ben tosto, illa habeva un filietta qui era assi blanc como le nive, assi rubie como le sanguine, e assi nigre de capillos como le ebeno, e pro iste ration on la nominava Blancanive. E quando le infante habeva nascite, le regina moriva.

Post un anno, le rege prendeva un altere sposa. Era un belle femina, sed fer e arrogante, e illa non poteva suffrer que alicuna la superpassava in beltate. Illa habeva un speculo magic, quando illa veniva ante illo e se reguardava, illa diceva:

Speculetto, car speculetto,
qui es le plus belle in tote le pais?

e le speculo respondeva:

Seniora Regina, vos es le plus belle in tote le pais.

Tunc illa era quiete, nam illa sapeva que le speculo diceva le veritate.

Tamen Blancanive cresceva e se imbelliva de plus in plus; quando illa habeva septe annos, illa era assi belle como le lumine del die, e plus belle que le regina ipse. E un die que ista demandava al speculo:

Speculetto, car speculetto,
qui es le plus belle in tote le pais?

illo respondeva:

Seniora Regina, vos es le plus belle hic,
Sed Blancanive es mille vices plus belle.

Tunc le regina timeva e deveniva jalne e verde con zelosia. Ab iste momento, quando illa appercipeva Blancanive, su corde se revolveva in su pectore, tanto illa odiava le puera. E su zelosia e su orgolio non cessava crescer como un mal herba, de maniera que illa habeva ulle reposo ni le die ni le nocte. Tunc illa faceva venir un chassator e le diceva: “Duce iste infante in le foreste, io non vole plus haber la ante mi oculos. Tu la occidera e tu me reportara su hepate e su pulmones como prova.”

Le chassator obediva e la adduceva, sed quando ille habeva tirate su daga e voleva perciar le corde innocente de Blancanive, illa plorava e diceva: “Bon chassator, lassa me le vita, io fugira in le bosco salvage e io retornara nunquam a domo.” E proque illa era tanto belle, le chassator habeva pietate e diceva: “Ergo curre, povre puera — le bestias salvage te devorara ben tosto”, pensava ille, sed al idea de non deber occider la, ille se sentiva multo appaciate. E como un parve verre veniva a ille saltante, ille lo jugulava, prendeva su pulmones e su hepate, e los reportava al regina como prova. Le cocinero debeva cocer los con sal, e le mal femina los edeva, e credeva que illa habeva edite le pulmones e le hepate de Blancanive.

Al presente, le povre puera era sol in le grande boscos e timeva tanto, que illa reguardava omne folios del arbores e non sapeva que facer. Tunc illa curreva super le lapides trans le spinos, e le bestias salvage passava ante illa saltante, sed illos la faceva nulle mal. Illa curreva assi longe tempore como su gambas poteva portar la, usque le poner del die, tunc illa videva un parve casa e entrava in illo pro reposar se. In le cabana, toto era parve, sed tanto belle e munde que on non poterea describer lo. Il habeva un parve tabula recoperite per un lino de tabula blanc con septe parve plattos, cata un con un parve coclear, e septe parve cultellos e furchettas, e septe parve bicarios. Il habeva septe parve lectos le un juxta le altere contra le muro, e illos era coperite con drappos assi blanc como nive. Blancanive, qui habeva multo fame e multo sete, edeva un pauc de legumines in cata parve platto, e bibeva un gutta de vino in cata parve bicario, nam illa non voleva prender toto in un sol. Postea, illa era tanto lasse que illa se cubava in un parve lecto, sed nulle iva a illa, le un era nimis longe, le altere nimis curte, finalmente le septime era a su grandor: illa remaneva in illo, se recommendava a Deo, e se addormiva

Quando il faceva toto nocte, le maestros del casa reveniva; era le septe nanos qui laborava in le montanias, fodente pro extraher le mineral ex illos. Illes accendeva lor septe parve candelas, e si tosto que faceva clar in le casa, illes videva que alicuno habeva venite, nam toto non era in le ordine in le qual illes lo habeva lassate. Le prime diceva: “Qui sedeva super mi parve chaise?” Le secunde: “Qui edeva in mi parve platto?” Le tertie: “Qui prendeva un pauc de mi parve pan?” Le quarte: “Qui edeva alicunes de mi parve legumines?” Le quinte: “Qui piccava con mi parve furchetta?” Le sexte: “Qui secava con mi parve cultello?” Le septime: “Qui bibeva in mi parve bicario?” Postea le prime reguardava circa se, videva un cavo in su lecto e exclamava: “Qui entrava in mi parve lecto?” Le alteres veniva e exclamava: “Alicuno jaceva etiam in le mie!” Sed reguardante in su lecto, le septime appercipeva Blancanive qui jaceva in illo e dormiva. Tunc ille vocava le alteres qui se precipitava e critava con le surprisa, illes prendeva lor septe parve candelas e exclarava Blancanive. “Deo, exclamava illes, quanto belle es iste puera!” E lor gaudio era tanto grande que illes non la eveliava, sed la lassava dormir in su parve lecto. Quanto al septime nano, ille se cubava con su companiones, un hora con cata uno, e le nocte passava assi.

Al matino, Blancanive se eveliava, e vidente le septe nanos illa habeva multo pavor. Sed illes se monstrava gentil e la demandava: “Como te nomina tu? — Io me nomina Blancanive”, respondeva illa. “Como veniva tu apud nos?” Tunc illa les narrava que su matrastra habeva volite facer occider la, sed que le chassator la habeva lassate viver, e que illa habeva currite tote le die, usque le momento que illa habeva finalmente trovate lor parve casa. Le nanos la diceva: “Si tu vole nettar le domo, preparar le repastos e le lectos, lavar le lino, suer, e tricotar, tu pote remaner hic, nihil te carera. — Si, respondeva Blancanive, io accepta de tote corde”, e illa remaneva apud illes. Illa guardava le casa in ordine. Le matino, illes iva in le montanias ubi illes cercava le mineral e le auro, le vespere illes reveniva e tunc le repasto debeva esser preparate. Le pueretta essente sol tote le die, le bon nanos la consiliava esser prudente e diceva: “Sia caute a tu matrastra, illa sapera ben tosto que tu es hic, super toto lassa entrar nemo.”

Sed le regina, credente haber edite le hepate e le pulmones de Blancanive, non dubitava esser le prime e le plus belle inter omne feminas, illa veniva ante su speculo e diceva:

Speculetto, car speculetto,
qui es le plus belle in tote le pais?

Tunc le speculo diceva:

Seniora Regina, vos es le plus belle hic,
Sed Blancanive ultra le montes
Apud le septe nanos
Es ancora mille vices plus belle.

Tunc illa terreva, nam illa sapeva que le speculo diceva nulle mendacio, illa comprendeva que le chassator la habeva dupate e que Blancanive era semper vivente. E tunc illa reflecteva de nove pro trovar un medio de occider la, nam, tanto longe tempore que illa non esserea le plus belle in tote le pais, le zelosia lassarea nulle reposo a illa. E quando illa habeva imaginate un medio, illa fardava su visage, se vestiva in vetule mercera, e era totalmente irrecognoscibile. Sub iste disguisamento, illa iva apud le septe nanos ultra le septe montanias, colpava al porta, e critava: “Belle merces a vender! A vender!” Blancanive reguardava per le fenestra e diceva: “Salute, bon femina, que vende vos? — Bon merces, belle merces, respondeva illa, cordones de omne colores”, e illa exhibiva un, que era facite con tressas multicolor: “Io pote lassar iste bon femina entrar”, se diceva Blancanive, e illa tirava le pessulo e emeva le plus belle cordon. “Puera, diceva le vetula, quanto mal tu es vestite! Veni hic, io va facer te un belle nodo.” Blancanive non diffideva, illa veniva ante illa e se faceva poner le nove cordon. Sed le vetula lo nodava tanto presto e lo serrava tanto forte que Blancanive perdeva su sufflo e cadeva como morte. “Nunc, diceva le vetula, tu ha cessate esser le plus belle”, e illa curreva via.

Pauco postea, al hora del cena, le septe nanos retornava a casa, sed illes terreva vidente lor car Blancanive jacente super le solo; e illa non se moveva plus que un morte. Illes la relevava, e discoperiente que le cordon era nimis stricte, illes lo secava. Tunc illa recomenciava respirar un pauc e se reanimava pauc a pauc. Quando le nanos apprendeva lo que habeva occurrite, illes diceva: “Le vetule mercera era nemo altere que ille regina impie. Sia caute, e lassa entrar nemo quando nos non es juxta te.”

Si tosto que illa arrivava a domo, le viragine iva ante su speculo e demandava:

Speculetto, car speculetto,
qui es le plus belle in tote le pais?

Tunc illo respondeva como le altere vice:

Seniora Regina, vos es le plus belle hic,
Sed Blancanive ultra le montes
Apud le septe nanos
Es ancora mille vices plus belle.

Audiente iste parolas, illa terreva tanto que tote su sanguine reflueva verso su corde, nam illa constatava que Blancanive habeva un vice de plus recovrate su vita. “Sed nunc, diceva illa, io va inventar alique que te facera perir”, e illa fabricava un pectine invenenate. Postea illa se disguisava e prendeva le apparentia de un altere vetule femina. Illa iva apud le septe nanos ultra le septe montanias, colpava al porta, e critava: “Bon merces a vender! A vender!” Blancanive reguardava per le fenestra e diceva: “Non remane hic, io pote lassar nemo entrar. — Tu ha le derecto de reguardar”, diceva le vetula, illa prendeva le pectine invenenate e lo exhibiva. Illo placeva tanto al puera que illa se lassava tentar e aperiva le porta. Quando illas era de accordo re le emption, le vetula la diceva: “Nunc io va pectinar te ben.” Le povre Blancanive, qui non diffideva, lassava facer le vetula, sed a pena ista habeva ponite le pectine in su capillos que le veneno ageva e que le puera cadeva sin conscientia. “Bellissime, diceva le mal femina, nunc tu es vincite”, e illa iva via. Per fortuna, era quasi le hora al qual le nanos retornava a casa. Quando illes videva Blancanive jacente super le solo, como morte, illes suspectava immediatemente le matrastra, cercava e trovava le pectine invenenate, e illes lo habeva a pena extrahite que Blancanive reprendeva conscientia e les narrava lo que habeva occurrite. Tunc illes consiliava a illa un vice de plus esser caute e aperir le porta a nemo.

A domo, le regina veniva ante su speculo e diceva:

Speculetto, car speculetto,
qui es le plus belle in tote le pais?

Tunc illo respondeva:

Seniora Regina, vos es le plus belle hic,
Sed Blancanive ultra le montes
Apud le septe nanos
Es ancora mille vices plus belle.

Audiente le speculo parlar assi, illa fremeva e tremeva con le ira: “Blancanive debe morir, diceva illa, mesmo si illo me costa mi proprie vita.” Postea illa iva in un camera secrete e solitari ubi nemo entrava unquam, e illa fabricava un pomo invenenate. Exteremente illo habeva un belle apparentia, blanc con genas rubie, de maniera que illo faceva invidia a quicunque lo videva, sed quicunque edeva un buccata de illo era destinate al morte. Quando le pomo era fabricate, illa fardava su visage e se disguisava in paisana, e sub iste apparentia, illa iva apud le septe nanos ultra le septe montanias. Illa colpava al porta, Blancanive passava su capite per le fenestra e diceva: “Io debe lassar nemo entrar, le nanos lo ha prohibite. — Tanto pejo, io habera nulle difficultate pro disembarassar me de mi pomos. Io va dar un a te. — No, diceva Blancanive, io debe acceptar nihil. — Timerea tu le veneno? diceva le vetula. Reguarda, io seca le pomo in duo, tu edera le gena rubie, e io, le gena blanc.” Sed le pomo era facite de maniera que solo le latere rubie era invenenate. Le belle pomo faceva invidia a Blancanive, e quando illa videva le paisana eder lo, illa non poteva resister plus longe tempore, tendeva su mano e prendeva le latere invenenate. Sed illa habeva a pena prendite un buccata que illa cadeva morte. Tunc le regina la contemplava con reguardos terribile, rideva multo e diceva: “Blanc como le nive, rubie como le sanguine, nigre como le ebeno! Ille vice le nanos non potera eveliar te.” Retornate a domo, illa interrogava su speculo:

Speculetto, car speculetto,
qui es le plus belle in tote le pais?

Illo respondeva in fin:

Seniora Regina, vos es le plus belle in le pais.

Tunc su corde zelose era in reposo, quanto pote un corde zelose trovar le reposo.

Sed retornante a casa le vespere, le nanos trovava Blancanive jacente super le solo, e nulle sufflo exiva plus ex su ore, illa era morte. Illes la relevava, reguardava si illes trovava alique invenenate, la moveva, pectinava su capillos, la lavava con aqua e vino, sed toto era inutile: le car puera era e remaneva morte. Illes la cubava super un lectiera, la lugeva, e plorava durante tres dies. Postea illes voleva inhumar la, sed illa era ancora assi fresc como un persona vivente, e illa habeva ancora su su belle genas rubie. Illes diceva: “Nos non pote mitter la in le terra nigre”, e illes faceva un feretro de vitro transparente, a fin que illa poteva esser vidite ab omne lateres, postea illes la cubava intro e scribeva super illo su nomine in litteras de auro, e que illa era le filia de un rege. Postea illes portava le feretro super le montania, e uno ex illes remaneva semper juxta illo pro guardar lo. E le bestias veniva etiam luger Blancanive, primo un ulula, postea un corvo, in fin un columba.

E Blancanive remaneva un longe, longe tempore in le feretro, e illa non se decomponeva, illa semblava dormir, nam illa remaneva semper blanc como le nive, rubie como le sanguine, e nigre de capillos como le ligno de ebeno. Olim, le filio de un rege era per hasardo in le foreste e iva al casa del nanos pro pernoctar illac. Super le montania, ille videva le feretro e le belle Blancanive intra, e ille legeva lo que era scribite super illo in litteras de auro. Tunc ille diceva al nanos: “Lassa me iste feretro, io vos dara toto que vos volera in cambio.” Sed le nanos respondeva: “Nos non vos lo cedera pro tote le auro del mundo.” Tunc ille les diceva: “In iste caso, dona me lo, nam io non pote viver sin vider Blancanive, io lo venerara e io lo considerara como mi ben le plus car.” Audiente le parlar assi, le bon nanos habeva pietate de ille e le dava le feretro. Le prince ordinava a su servitores prender lo super lor humeros. Tamen, illes titubava contra un spineto e, a causa del succussa, le pecia de pomo invenenate que Blancanive habeva edite exiva ex su gorga. E ben tosto illa aperiva su oculos, sublevava le coperculo de su feretro, e stava resuscitate. “Deo, ubi es io?” exclamava illa. Plen de gaudio, le prince la diceva: “Io te ama plus que toto in le mundo; veni con me in le castello de mi patre, tu essera mi uxor.” Tunc Blancanive le amava e le sequeva, e lor nuptias era preparate con multe pompa e magnificentia.

Sed le mal matrastra de Blancanive era invitate etiam al festa. Quando illa se habeva vestite de belle habitos, illa iva ante su speculo e diceva:

Speculetto, car speculetto,
qui es le plus belle in tote le pais?

Le speculo respondeva:

Seniora Regina, vos es le plus belle hic,
Sed le juvene regina es mille vices plus belle.

Tunc le mal femina blasphemava e illa terreva, terreva tanto que illa non sapeva que facer. Primo, illa non voleva del toto ir al nuptias. Sed le curiositate la lassava nulle reposo, e illa debeva ir e vider le juvene regina. E entrante, illa recognosceva Blancanive, e a causa del angustia e del terror, illa remaneva como clavate e non poteva mover se. Sed on habeva jam facite rubescer scarpas de ferro super carbones ardente, on los apportava con tenalias e on los poneva ante illa. Tunc illa debeva calcear iste scarpas calefacite al blanc e dansar usque le morte.